Boeken Top Elf 2024 van Liek

 

Dit jaar las ik 62 boeken en van deze elf sprongen de tranen in mijn ogen van ontroering, bewondering of gewoon van het lachen:

#11 Ga als een rivier

Ga als een rivier

Colorado, 1948. Op een koele herfstochtend loopt de zeventienjarige Victoria Nash naar haar dorp met een gammele wagen vol perziken uit het late seizoen. Als ze een kruispunt nadert, vraagt een jongeman haar de weg. Ze kan hem negeren en snel doorlopen. Maar dat doet ze niet. Net zoals een enkele regenbui de oevers van een rivier kan uithollen en haar loop kan veranderen, zo zal de toevallige ontmoeting Victoria’s wereld op zijn kop zetten en uitwissen wie ze daarvoor was.

#10 Van wie ze waren

Bijna zeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog krijgt de Française Irène de opdracht om de duizenden voorwerpen die in de bevrijde kampen gevonden zijn, terug te geven aan de eigenaren of hun nabestaanden. In haar zoektocht neemt Nohant je mee van Warschau naar Parijs en Berlijn, via Thessaloniki naar Argentinië, en zie je de mensheid op haar slechtst, maar ook op haar best. Van wie ze waren is een verwoestend mooie roman over ons verleden en de kracht van hoop.

#9 In de Schaduw van de Berg

Ondanks een indrukwekkende carrière in Silicon Valley wist de Peruaanse Silvia Vasquez-Lavado dat ze alleen maar wegrende voor haar herinneringen. Maar toen ontdekte ze het klimmen: de grootsheid van de bergen, de uitgestrektheid en de nabijheid van de dood toonden haar dat het tijd was haar pijn onder ogen te zien. Letterlijk stap voor stap. Haar leven veranderde op slag en ze beklom de hoogste pieken op alle continenten. Ze had alleen de Mount Everest nog te gaan…

 

#8 Het Verbond van het Water

Zuid-India, begin vorige eeuw. Een jonge bruid reist per boot met haar echtgenoot naar haar nieuwe thuis. Ze hebben elkaar die dag voor het eerst ontmoet bij het altaar. Hij is een wat oudere weduwnaar, zwijgzaam en net zo imposant als de olifant die hem helpt op het land. Na verloop van tijd maken de angst en heimwee van de jonge bruid plaats voor innige liefde voor haar man en diens zoontje. Maar dan vindt er een tragedie plaats.

 

 

#7 De Nachtegaal

De zussen Viann en Isabelle hebben altijd een goede band gehad, ondanks hun verschillen. Isabelle, de jongste en brutaalste van de twee, woont in Parijs, terwijl Viann op het platteland van Frankrijk een rustig bestaan leidt met haar man Antoine en hun dochtertje. Maar dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit en Antoine moet meevechten.Met het voortduren van de oorlog wordt niet alleen de relatie tussen de zussen zwaar op de proef gesteld, maar ook hun moed en hun gevoel voor goed en fout.

 

#6 Elke dag een druppel gif

Maarten is elf jaar als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Als NSB-kind is hij het mikpunt van pesterijen. Terwijl zijn oudere broer Walter aan het oostfront vecht, voert Maarten op school zijn eigen kleine oorlog. Dan wordt hij, tot grote trots van zijn vader, toegelaten tot de Reichsschule, een ‘Hitlerschool’. Terwijl heel Nederland gebukt gaat onder de verschrikkingen van de nazi’s, is Maarten voor het eerst sinds lange tijd weer gelukkig. Maar dan capituleert Duitsland en breekt voor Maarten pas echt de oorlog uit.

 

#3, 4 en 5 The Thursday Murder Club reeks

Een hilarische Britse whodunit met vier bejaarde speurneuzen

In een prettig en rustig bejaardenhuis vormen vier bewoners een onwaarschijnlijk clubje. Een keer per week, op de donderdag, ontmoeten ze elkaar om onopgeloste moorden te onderzoeken. Als een vastgoedontwikkelaar uit het nabijgelegen stadje wordt vermoord komt ‘de moordclub’ in actie; het is hun eerste grote zaak. Tot hun verbazing lijkt de moord alles te maken te hebben met hun eigen verzorgingshuis. De vier vrienden mogen dan wel behoorlijk op leeftijd zijn, ze hebben allemaal meer dan genoeg levenservaring. Maar zijn ze nog in staat om een moordenaar te vinden voor hij weer toeslaat?

#2 Al het blauw van de hemel


Nadat bij Emile jong-alzheimer werd vastgesteld, besluit hij het ziekenhuis en het medeleven van zijn familie en vrienden te ontvluchten. Stiekem koopt hij een camper en plaatst een advertentie voor een reisgezel. Hij ontvangt een antwoord van Joanne, een mysterieuze jonge vrouw. Het is de start van een adembenemend mooie roadtrip.

 

 

 

 

#1 Waar zijn de wolken

Grotenhuis neemt ons mee naar de eerste maanden na de geboorte van haar zoon, waarin ze elke dag door het park wandelt, omdat hij anders niet kan slapen. Kilometers lang wandelt ze en schrijft ze, terwijl de wereld om haar heen gewoon verder draait. Grotenhuis beschrijft deze maanden als een van de eenzaamste die ze al heeft meegemaakt. Maar volgens de psycholoog, pediater, vrienden en familie valt dat allemaal reuze mee. Want alles komt altijd goed, je moet gewoon even doorzetten, goed voor jezelf zorgen en loslaten. Fuck loslaten. Fuck voor jezelf zorgen. Het is namelijk hoog tijd dat iemand anders dat doet. Zorgen.

 

Dat waren ze weer voor dit jaar. En als je dan toch bezig bent met bestellen, doe dan gelijk het Land van Alles erbij:  betover je hoofd om je hart te leren kennen.

 

Veel liefs, Liek.

Is het ok om gewoon lekker te doen wat je wilt?


“Belachelijk! Stel je voor dat iedereen dat maar zou doen.”

Ik was één van de trainers van de (ongelooflijk krachtige) kindertraining Blij met mij!. Het was de laatste bijeenkomst en iedereen mocht een papiertje met zijn meest helpende gedachte van de muur af pakken.

Deze hing al de hele dag naar mij te lonken:

ik mag gewoon lekker doen wat ik wil

En toen trok één van de kinderen hem zomaar, voor mijn neus, van de muur.

Zij wel.

 

Met een steek van jaloezie keek ik haar na, terwijl ze – MET MIJN GEDACHTE – over het schoolplein naar huis huppelde, waar ze vast lekker ging tekenen en andere creatieve dingen doen.

Hij bleef de hele dag bij me, die gedachte. Blijkbaar had ik ‘m zelf ook mee naar huis genomen.

Je moet weten, dat ik in die tijd veel van mijn beslissingen toetste aan of iemand ánders er gelukkig van werd. Mijn kinderen. Mijn man. Mijn moeder, zus, broer, vrienden. Mijn collega-trainer. Zorgzaamheid en invoelendheid ten top.

Ik vergat alleen een klein dingetje: mezelf.

 

Door constant ja te zeggen op verzoeken waarvan ik dacht dat ik er een ander een plezier mee deed, was ik op een aantal kruispunten in mijn leven niet de – voor mij – juiste kant opgegaan.

Zo was ik op een pad terechtgekomen waar ik zelf niet echt blij van werd.

De dag ná De Dag Dat Het Kind Mijn Gedachte Stal (grapje, van harte gegund natuurlijk), rondde ik de NLP-trainersopleiding af. Die volgde ik omdat ik dacht dat ik daar veel mensen blij mee zou maken. Toen ik met het certificaat in mijn handen stond en ineens besefte dat ik geen moment van de training had genoten, klikte er iets open.

Het klonk als het slot van een gevangenis.

Ik draaide me om naar een mede-cursist en zei: ‘Vanaf nu ga ik alleen nog doen wat ik zelf wil.’

 

BOEM! De hemel brak open en engelengezang schalde (bij wijze van spreken).

Toen ik thuiskwam stapte ik op mijn eigen pad. Een pad met tekenspullen, schrijfdagen en creatieve uitspattingen, waar ik mezelf stikgelukkig mee maakte en daarmee ook de mensen om mij heen. Zo werd Het Land van Alles geboren.

Wat had me nou zo van m’n padje gebracht?

De Schuldige was een boodschap die me al van jongs af aan al motiveerde, bij alle beslissingen die ik nam:

Doe de ander een plezier.

En ik ben niet de enige. Deze gedachte is een van de vijf drivers die ons allemáál voortdrijven.

Drivers zijn onbewuste boodschappen die je oppikt in je jeugd en ‘drivergedrag’ is dat gedrag waarmee waardering kreeg van je ouders of verzorgers. Ik noem ze hier de Moeters.

​Er zijn vijf soorten Moeters:

  • Doe je best.
  • Doe de ander een plezier.
  • Wees Sterk.
  • Wees Perfect.
  • Schiet op.

 

En ja lieve mensen, we hebben allemaal een voorkeursmoetje:

Een doejebester voelt zich pas ok als ze zich ergens 200% voor inzet. Maar van tevoren is ze vaak al zo moe van de gedachte aan alles waar ze zich ten uiterste voor moet inspannen, dat ze moeite heeft om dingen te beginnen en ze af te maken.

Een anderplezierder voelt zich pas ok als ze anderen blij kan maken. Ze staat altijd voor iedereen klaar, voelt heel goed wat anderen nodig hebben en vindt het niet zo makkelijk haar éigen kompas te vinden en te volgen.

Een weessterker voelt zich pas ok als ze haar gevoelens en behoeftes verbergt. Ze stelt zich niet snel kwetsbaar op, geeft haar grenzen niet goed aan en gaat vaak door tot ze erbij neervalt. Ze is ook heel kritisch naar zichzelf.

Een perfecteling voelt zich pas ok als ze alles precies goed doet. Helaas is het voor haar gevoel nooit perfect genoeg, dus blijft ze doorgaan tot ze moedeloos wordt en opgeeft.

Een schietopper voelt zich pas ok als ze het snel doet. Schietoppers hebben de neiging om vóór het ene af is aan het andere te beginnen en vergeten te vertragen om te genieten. Ze zijn altijd op weg naar het volgende doel of naar de volgende afspraak.

Gelukkig is er ook goed nieuws

 

Want er is een tegengif voor de Moeters: de Mogers.

Ik heb ze in onderstaande reiswijzer weergegeven als de gekleurde gedachtenballen uit Het Land van Alles.

Ben je benieuwd welke Moeter jou drijft?

Voel dan eens wat er met je gebeurt als je onder druk staat of heel moe bent. Welke gedachten heb je dan?

Of kijk eens naar de bovenstaande Mogers. Welke maakt jou het gelukkigst, geeft je de meeste ruimte of ontlokt je een zucht van verlichting?

Word je bewust van die dominante Moeter, die jou al die jaren stiekem aanstuurde. Kijk naar ‘m en zeg: lieve kleine Moeter, ik snap dat het belangrijk voor je is dat ik mijn ouders plezier, maar voortaan zal ik mijn gedrag en beslissingen meer laten bepalen door mijn volwassen Moger.

Maak er je beste vriend van. Trouw met ‘m. Laat er wc-papier van drukken. Tatoeëer ‘m op het voorhoofd van je partner. Of download ‘m hier als wallpaper voor je telefoon.

Of schrijf hem, net als de kinderen van Blij met mij!, gewoon op een gekleurd blaadje en hang ‘m ergens waar je ‘m elke dag ziet.

Is het niet belachelijk als iedereen dat zou doen?

Stel je eens voor wat er met een wereld gebeurt waarin mensen blijer worden, hun talenten gebruiken, vertragen en gelukkiger zijn met wie ze zijn.

Verspreid deze Reiswijzer dus maar weer. Want stemming is besmettelijk.

 

(​Tot slot nog een gedicht waar ik zelf heel zacht van word:)

​Ik gooi de ketenen af
Genoeg verstouwd en gedragen
en neem mijn eigen lot
maar O God,
mag ik je dan nu vragen
mij te leren
luisteren
naar een merel die zingt
kijken
naar de dag
die met een zonnestraal begint
en de liefde te voelen
die
onvoorwaardelijk bemint.

Marleen Boon-van der Weij

Je hoeft maar één ding te doen om warmere relaties te krijgen

 

Dochter: ‘Ik heb voor zaterdag een verrassingsetentje georganiseerd voor Stijn! Voor z’n verjaardag alvast!’
Ik: ‘Oh, ik wilde vragen of jullie naar het strand kwamen zaterdag. Maar laat maar dan.’
Dochter: ‘Oh jammer, was wel leuk geweest!’

Er gaat wat tijd overheen voor haar volgende appje:

‘Ik dacht dat je het wel leuk vond van dat verrassingsetentje…’

Ik sla mezelf voor m’n kop. Ze woont net samen. Ze vindt het best spannend, zoiets in haar eentje organiseren voor haar lieverd. En ze wilde het graag even met haar mama delen, want die andere vertrouweling, haar vriend, mocht er natuurlijk niets van weten.

En dan reageer ik zo…

1. Ik ben niet enthousiast over haar positieve nieuwtje.
2. Ik praat in negatieve gevoelens.
3. Ik heb het uberhaupt niet over haar etentje, alleen over mezelf.

Mijn antwoord was, zoals Martin Seligman in zijn boek ‘Flourish’ zegt, van passief destructieve aard. Dit betekent dat je het nieuwtje negeert (passief) en de ander zich rot laat voelen over zijn positieve nieuws (destructief).

Auw.

Er zijn volgens hem vier types van reacties op andermans goed nieuws. Stel: iemand vertelt je dolblij dat ze een promotie krijgt op het werk.

Hoe reageer jij?

– Passief destructief: “Had ik je al verteld ik gisteren bijna van m’n fiets werd gereden?”
Negeren van de positieve gebeurtenis en stelen van de conversatie

– Passief constructief: “Leuk voor je.” Je toon is vlak, je kijkt de persoon niet aan en gaat door met waar je mee bezig was.
Lauwe reactie op goed nieuws en conversatie loopt dood.

– Actief destructief: “Zou je dat nou wel doen? Je krijgt wel veel meer verantwoordelijkheid, ik weet niet of je dat aankunt. En je bent veel minder thuis.”
Een negatieve draai geven aan goed nieuws en op gevaren/nadelen wijzen.

– Actief constructief: “Wat ontzettend leuk voor je! Vertel! Wat ga je precies doen? Hoe ga je het vieren?”
Echte interesse tonen en het positieve nieuws verder uitvragen.

En nu?

Alleen een actief constructieve reactie versterkt jullie band. Je kunt je denk ik wel voorstellen wat een leuke conversatie ik met mijn dochter had, toen ik haar alsnog actief constructief bevroeg. Over wat ze ging koken, over of haar vriend al iets in de gaten had, over wie er allemaal zouden komen en over hoe erg ze zich erop verheugde.

We lachten, zij kon even sparren over het menu, we hadden echte aandacht voor elkaar en voegden weer een positieve ervaring toe aan onze moeder-dochterrelatie.

En hoe cool zou het zijn als ik dit als kind al had geleerd?

Omdat mijn boek “Het Land van Alles” vol zit met werkbladen van zaken die ik als kind al had willen weten, besloot ik er een extra werkblad bij te maken. Want de ‘Steunzolen’ in mijn boek, degenen in je sociale kring waar je energie van krijgt en aan wie je je geheimen (en je puppy) toevertrouwt, reageren meestal actief constructief. En de ‘Blusdekens’ in mijn boek temperen het liefst je enthousiasme of negeren je goede nieuws. Uit angst, onwetendheid of jaloezie.

Dus maakte ik de volgende Reiswijzer:

Lees ‘m, bekijk ‘m met je (klein)kinderen, je cliëntjes, je leerlingen of je buurjongen, print ‘m uit en verspreid ‘m. Leer ‘m uit je hoofd en praat erover, geef ‘m aan een notoire Blusdeken of aan die Steunzool die soms vergeet om wat enthousiaster te reageren.

Verspreid de Reiswijzers, verspreid de positiviteit.

Zo, en nu ga ik weer naar de Man-van-Alles. Hij kwam net blij naar me toe omdat-ie “iets lekkers voor me had gemaakt”.

Zal wel weer niet te eten zijn.

(Disclaimer: dit was een grapje)

 

Referenties:

Gable, S., Reis, H., Impett, E. and Asher, E. (2004). ‘What Do You Do When Things Go Right? The Intrapersonal and Interpersonal Benefits of Sharing Positive Events,’ Journal of Personality and Social Psychology, 87(2), pp.228-245.

Seligman, M. (2011). Flourish. Random House Australia, page 48-51.

Besselaar, L. (2021). Het Land van Alles, reisgids naar je verborgen talenten. Uitgeverij Van Brug, page 180-184.

 

NIEUW WERKBLAD Het Land van Alles

Het is september en sinds ik kinderen heb (al eeuwen), vind ik de belofte van een nieuwe start van deze maand zó lekker!

Traditiegetrouw ruim ik mijn werkkamer op, slijp ik m’n potloden, start ik in een nieuw notitieboek en plan ik minutieus m’n weg naar een volgend droomdoel.

Deze keer is dat het opzetten van een nieuwsbrief met tips en inspiratie om jezelf en kinderen te versterken: Leuks van Alles (want het moet natuurlijk wel leuk blijven).

Ze zal volstaan met leestips, creatieve uitspattingen (ik hou me niet in) en vooral ook nieuwe werkbladen. Want er is nog zóveel te ontdekken op reis naar je binnenboel.

Het eerste werkblad met bijpassend blog is al gemanisfestateld en ik heb me er toch een partijtje lol in!

Dus als je dat nog niet had gedaan: schrijf hier in en let the magic fill your postvakje. (Oh ja, als je je nu inschrijft krijg je de sneak preview van mijn nieuwe Land van Alles-werkblad! 🫣)

Hoe ik elke dag een dosis ellende doorsta

We gilden als schoolmeisjes. We wapperden met onze handen, omhelsden elkaar en riepen dingen als ‘We gaan echt, we gaan ‘m ziehieeeeen! We gaan naar Pooooolen!’

Het was op een strand ten noorden van Kaapstad en er was wijn. De gillers in kwestie waren de jarige A., buurvrouw T., en ikzelf.

Waarom?

A. en Buuf hadden het plan geopperd om naar Polen te gaan, naar Wim Hof. The Iceman. Zij sprongen namelijk sinds een paar weken elke ochtend in de gevaarlijke, ijskoude stroming van de Atlantische oceaan en dat smaakte naar meer. Naar Wim, in dit geval. En ik zei ja.

Nu zal er misschien wat weerzin in je opkomen. Jeuk. Een beetje zuur in je mond. Je wordt namelijk doodgegooid met de ijs-onderdompelingen op social media. The Iceman is hot. Maar dan weet je niet dat ik een ander verhaal ben.

Echt.

Ik ben een Hoffer sinds 2011. Ik sta al 12 jaar bijna iedere dag onder een koude douche en ik kan, door de ademhalingstechniek, zo’n 3 minuten mijn adem inhouden.

And it feels so good.

Met die laatste zin vat ik de waarde die de methode voor mij heeft, exact samen: het voelt zo goed om me ellendig te voelen. En nee, ik ben geen masochist. Integendeel, ik ben een Pieper pur Sang. Dekentje op de bank, trotse bezitter van zes paar sloffen en notoir houtkachelstoker.

Maar dat moment dat ik die knop omzet van warm naar steenkoud, maakt van mij een badass.

Het gaat om vijf dingen:

1. de Beslissing
2. de Moed
3. het Volhouden
4. de Omslag
5. de Overwinning

DE BESLISSING
Na de harenwas- en inzeeproutine heb ik elke dag twee keuzes: ik draai de kraan uit, of ik draai hem naar koud. Elke dag moet ik die beslissing opnieuw nemen. En elke dag zegt de sloffeneigenaar in mij, alias de Versloffer: vandaag kun je best een keer overslaan.

DE MOED
Elke dag kies ik ervoor om de Versloffer te negeren. Ik stabiliseer mijn ademhaling, draai de knop naar koud en schrik altijd weer van het – echt wel heel erg – koude water.

HET VOLHOUDEN
In plaats van onmiddellijk onder de douche vandaan te springen, adem ik rustig door en vertel ik mezelf dat de koude alleen een sensatie is. Net als warmte een sensatie is. Ik heb ze zelf gelabeld als ‘goed’ en ‘slecht’. Ik blijf staan en laat de koude zijn wat hij is: gewoon een sensatie. Ik noem het niet meer slecht.

DE OMSLAG
Na een halve minuut voelt de koude als neutraal. Ik sta gewoon onder het water. Ik weet dat het ergste geweest is en dat ik mezelf weer heb getrakteerd op een gezonde actie. Ik weet dat het mijn immuunsysteem verbetert, mijn stofwisseling verhoogt, mijn mentale gezondheid verbetert en spier- en gewrichtspijn vermindert.

DE OVERWINNING
Als ik uiteindelijk de kraan uitzet, tintelt mijn hele huid. Ik ben wakker, fris en de energie spat uit mijn lijf. En ik ben trots. Ik overwon mijn Versloffer, stapte uit mijn comfortzone en voel me nu fantastisch.

En wat is nu het algemeen nut, beste Liek?

Dat koude water, dat staat symbool voor het voelen van wat ik vaak vermijd om te voelen, zoals angst, boosheid en verdriet. Het omdraaien van de knop staat voor het overwinnen van die weerstand. Na zo’n beslissing onder de douche weet ik dat ik de moed heb om de knop om te draaien, bijvoorbeeld als ik opzie tegen een moeilijk telefoongesprek of weerstand voel tegen die vijf kilometer hardlopen.

Ik ben bereid om me even ellendig te voelen om de dingen te doen die nodig zijn om te groeien, omdat ik weet dat er een fantastische beloning op me wacht als ik volhoud: ik ben een stapje verder naar waar ik wil zijn en ik ben trots op mezelf.

Want ik ben een Iceman. Op roze sloffen.

Over ‘van die dingetjes’ in een relatie

 

‘Hoe kún je zo ooit gelukkig worden,’ verzucht de Man glimlachend.

Ik lig al in bed en hij trekt zorgvuldig ons dekbed en lakens recht. ‘Dat kán toch niet fijn liggen,  zo’n verlaten eendennest!’ Hij doelt op het kluwen beddengoed waar ik – zonder kijken – onder ben gekropen. Hij slaakt dezelfde zucht als hij even later de vaatwasser opentrekt, waar de borden en het bestek erbij liggen alsof ik ze er met m’n ogen dicht in heb gegooid.

Ik erger me er weleens aan. Aan dat netjes zijn. En aan zijn gesnurk. En dat hij de hele bak met pepernoten opeet.

Maar dan lees ik het verhaal van die vrouw.

Die vrouw die reageert op een Facebook post, waarin mensen klagen over gebroken nachten met hun snurkende partner.

‘Die van mij snurkte ook,’ zegt ze. ‘En de hond sliep ook bij ons in de slaapkamer en die snurkte nog harder. Ik weet nog goed hoe kwaad ik was als én mijn man, én de hond me wakker hielden. Nu zijn ze er allebei niet meer. Wat zou ik graag dat geronk weer horen.’

Ik slik.

‘Hoe kún je zo ooit gelukkig worden,’ gniffelt de Man, terwijl hij alle doppen op mijn viltstiften doet.

Ik sla mijn armen om hem heen. Hij ruikt naar aftershave en shampoo. Naar koffiebonen en melk. Naar kruidnoten en warme kruiken. Naar heel lang samen.

Ik trek zijn kraag recht en zeg: ‘Heel gelukkig.’

Mijn Boeken Top 12 van 2022

Dit jaar las ik al 51 boeken. Vorig jaar waren dat er 49.

Hoe kan dat zo, vraag je je af.  Waar ging het mis in mijn leven dat ik blijkbaar zo’n  groot gedeelte van de dag met mijn neus in de boeken zit?

Ah, waarde lezer, ik heb geen idee. Ik doe ook andere dingen. Schrijven, tekenen, borrelen, wandelen, m’n nagels knippen, studeren, emigreren, kliekjes opwarmen, de pot poetsen, werken, mailen, dutjes, storage wars kijken, koffers inpakken, feesboeken, koffers uitpakken, kinderen toespreken, bellen, vlekken inweken, dansen, teken verwijderen, notitieboekjes kopen en ga zo maar door.

Ik vind lezen gewoon leuk, ik denk dat dat het is. En dan wordt iets al snel een gewoonte.

Hier is mijn top 12 van 2022

1. Still life – Sara Winman
Een toevallige ontmoeting in Florence tijdens de oorlog in 1944 is de basis van een levenslange vriendschap tussen de zestig jaar oude kunsthistorica Evelyn Skinner en de 24-jarige soldaat Ulysses Temper. Het verhaal, dat zich deels in Engeland en deels in Italië afspeelt, is mooi, maar nog mooier zijn de karakters van de personages. Ik had heimwee naar iedereen toen het boek uit was. ‘You know you’ve read a good book when you turn the last page and feel a little as if you’ve lost a friend.’

2. Wachter op de Morgen – Machteld Siegmann
Een oude man wacht bij een – hem onbekende – buurman tot zijn kleinkind geboren wordt. In die stille nacht vertelt hij zijn levensverhaal. Een boek dat je kietelt met al zijn prachtige zinnen. Over wijsheid die met de jaren komt, over je fouten erkennen, over schuld, vergiffenis en bovenal over liefde.

3. When God was a Rabbit – Sarah Winman
Nog zo’n pareltje van Sarah Winman. We volgen het leven van Elly en de relatie met haar extravagante en depressieve broer, die ze aanbidt. Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje aan de kust, en gooit je alle emoties toe die je maar wenst. Ik heb gelachen, gehuild en gesmuld.

4. De Belofte van Pisa – Mano Bouzamour
Een autobiografisch verhaal over een Marokkaanse gymnasiumleerling die opgroeit met ouders die geen Nederlands spreken en een criminele grote broer. Over de kracht van motivatie en het doorzettingsvermogen om door vooroordelen heen te breken. Ik las het in één
adem uit.

5. De Tunnel – Anna Woltz
Adembenemend oorlogsverhaal over drie Engelse jongeren die elkaar bij toeval bij ingang van de ondergronds ontmoeten. Daar schuilt het Britse volk bij gebrek aan schuilkelders in de Tweede Wereldoorlog. Langzamerhand leren ze elkaar en zichzelf beter kennen. Tot het noodlot toeslaat.

6. Shoe dog – Phil Knight
Autobiografie van Phil Knight, oprichter van Nike. Met een gezonde dosis zelfkennis, zelfspot en oog voor zijn talenten en valkuilen, beschrijft Phil het traject van het geboren worden van een idee van een sportschoenenfabriek tot waar hij nu is. Ik vond het een eye-opener, hoe sterk je in jezelf en in je eigen ideeën moet geloven om tot zo’n miljardenbedrijf te komen. Over zakentalent, meedogenloosheid en over het maken en houden van sterke sociale connecties.

7. 4000 weken: je tijd op aarde en hoe ermee om te gaan – Oliver Burkeman
Maak een lijst van de 25 doelen die je het liefst wilt bereiken in je leven. Zet ze op volgorde van belangrijkheid. De top vijf van deze lijst is waar je je volgens het boek op moet richten. De rest van de lijst verschuif je niet naar later, maar zet je op een ‘ten koste van alles te vermijden-lijst’. Want dat zijn de dingen die je afhouden van waar jouw leven echt om draait. Mooi filosofisch boek over onze beleving van tijd.

8. Mafiopoli – Sanne de Boer
Sanne de Boer woont in Callabrië en wordt geconfronteerd met rasechte maffiapraktijken van de ‘Ndrangeta. Als journaliste besluit ze in de geschiedenis van de Maffia te duiken. Wat maakt de ‘Ndrangeta zo’n wereldwijd succesvolle organisatie? Is er ook maffia in Nederland en wat merken wij daar (niet) van? Ze interviewt ondergedoken spijtoptanten, gedreven politie-inspecteurs en bezoekt plekken waar de maffia haar rituelen houdt. Een must read voor mensen die willen weten ‘hoe het nou toch zit met die maffia’.

9. Amazing story of the man who cycled to India for love – Per J. Andersson
Een echte feelgoodroman over een Indiase man uit de laagste kaste die de liefde van zijn leven ontmoet en haar achternafietst naar Zweden. Dit boek geeft een schokkend beeld van de discriminatiepraktijken die tussen de verschillende kasten in India leven. En laat zien dat je met een mindset van onvoorwaardelijk vertrouwen en een goed hart, heel ver komt in het leven. Gebaseerd op een waargebeurd verhaal.

10. The Intention Experiment – Lynne McTaggart
Biddende of mediterende mensen die met de kracht van hun gedachten mensen genezen aan de andere kant van de wereld. Hoe kan dat? Wat kun je bereiken door mensen alle goeds toe te wensen? Een fascinerend wetenschappelijk werk over de kracht van intentie.

11. Stijl – Kitty Kilian
Ooit volgde ik een blogcursus bij Kitty. Ik heb nog nooit zo’n strenge, veeleisende en compromisloze juf meegemaakt. En dat komt niet voort uit een slecht karakter, maar uit haar liefde voor het vak. Ze wil graag dat je slaagt, dat je het beste in jezelf naar boven haalt. Haar waardevolste tips heeft ze in een overzichtelijk en prettig leesbaar boek gezet: Stijl. Een onmisbaar handboek voor iedereen die weleens iets schrijft (ze zou mij trouwens op mijn vingers tikken voor de hoeveelheid bijvoeglijk naamwoorden in dit stukje).

12. Films die nergens draaien – Yorick Goldewijk
Winnaar van de Gouden Griffel 2022
Prachtig feelgood kinderboek over een meisje dat haar moeder verloor op de dag dat ze ter wereld kwam. Via een bioscoop die in verbinding staat met het verleden reist ze door de tijd op zoek naar antwoorden. Spoiler alert: houd je zakdoek bij de hand.

En natuurlijk ‘Het Land van Alles’ van Liek Besselaar. Maar die las ik in 2021 al. Geweldig interactief en spannend avonturenboek over de kracht van je gedachten; over de talenten die je hebt en de talenten die je niet mag hebben; en over de Steunzolen en Blusdekens in je leven. Een must have voor in je boekenkast. En in die zak. Die bij de schoorsteen en onder de kerstboom.

Ciao ciao, veel leesplezier!

 

 

Wat er met mij gebeurde in een kelder in Chili

Santiago de Chile, maart 1992

 

Mijn KLM-collega’s en ik rijden in een huurbus langs de kust van Chili. We eten oesters die de vissers voor ons uit zee halen, we drinken merkloos bier in hangmatten op veranda’s aan het strand. En in de bus zingen we smartlappen en ruzieën we, alsof we elkaar al veel langer dan drie dagen kennen.

Op de laatste avond eten we in een restaurant in Santiago de Chile.

Het restaurant lijkt op de woonkamer van een middelbaar echtpaar uit de jaren ‘70. De oranje-gele vloerbedekking is versleten door de tijd en door de voeten van bezoekers. De zwoele temperatuur en de exotische etensluchten maken de lucht bedompt en de staande lampen met rozige, verschoten lampenkappen verlichten de gele muren.

Van wat er zich op dat moment in de kelder afspeelt, heb ik nog geen idee.

De drankflessen stapelen zich op op de lange tafel en het toetje is, net als de rest van de maaltijd, goddelijk en lauw. Wat er na het toetje gebeurt weet ik niet meer, ik vermoed dat de drankflessen daar een rol in spelen. Wel herinner ik me de plotselinge opgewonden sfeer in ons groepje en dat we een trap afdalen. Een steile smalle trap, ergens achterin de keuken.

Onderaan is een zware, donkere deur en als die openzwaait, ben ik op slag nuchter. Het lijkt alsof ik in een Harry Pottter-film stap. De ruimte onder het restaurant is veel groter dan de oppervlakte van het gebouw erboven doet vermoeden: het is letterlijk een balzaal. Er is een parketvloer en salsamuziek en discoballen en heel veel dansende en zwetende mensen.

Terwijl we daar staan stopt, als bij toverslag, de muziek. Iedereen kijkt naar mij.

(Echt waar).

Er stappen mensen naar de zijkant van de ruimte en ze vormen een haag voor me. Een soort erehaag (ik maak echt geen grapje).

Aan het einde van de haag staat een man van een jaar of veertig. Hij draagt een zwarte broek en een wit overhemd met losse bovenknoopjes, waardoor zijn krullende zwarte borsthaar te zien is. Ik weet meteen dat hij de beste danser van deze salsaschool is. En hij steekt zijn hand uit.

Naar. Mij.

In een soort trance loop ik op hem af. Als ik voor hem sta, zijn zijn ogen op dezelfde hoogte als de mijne. Ze zeggen dat dit voorbestemd is. Dat ik hem kan vertrouwen. Dat dit mijn moment is.

Hij slaat zijn rechterhand om mijn middel en pakt mijn linkerhand vast. Er klikt iets in mijn hoofd en ik lijk met hem samen te smelten. Als een magneet die op haar tegenpool smakt. Danny op Sandy. Johnny op Baby.

Start de muziek.

Ik geef me volledig over. Elke beweging wordt door Hem ingezet en ondersteund. Ik dans en volg en draai en stap. Alles klopt en er is geen twijfel. Alleen de muziek en de beweging.

Met een draai die in de eetzaal van Dirty Dancing een staande ovatie zou scoren, eindigen we ons samenspel. Hij kijkt me nog één keer diep in de ogen en het volgende dat ik me herinner, is dat de menigte de dansvloer weer overneemt en ik naar mijn groep loop.

Ze kijken me aan alsof ik iemand anders ben. Geschokt. Lichtelijk angstig zelfs misschien.

‘Ik wist niet dat jij zo goed kon dansen,’ zegt er uiteindelijk één.
‘Ik ook niet,’ zeg ik.

Hij wel.

En vanaf die dag weet ik dat ik veel meer kan dan ik zelf vermoed. En jij ook, dat weet ik.

Bring. It. On. Baby.

 

PS: Wil je meer van me lezen of zoek je nog een goed Sinterklaascadeau? Mijn boek is een aanrader als het gaat om helpende gedachten, talenten en steunzolen! En als je wilt lachen. Want dat is altijd een goed idee.

 

Wat je niet van mij wist maar je misschien wel was opgevallen

Ik val maar meteen met de deur in huis: ik ben een spijkerbroekenmeisje.

Ik heb best leuke kleren in mijn kast hoor, en ik kan ook erg genieten van goedgeklede vrouwen. Maar als ik ’s morgens voor mijn eigen kast sta, kies ik toch het liefst die stevige, vlekbestendige, soepele werkbroek. Leuk bloesje erop, kek jasje, hoppa.

Er zijn mensen die daarop spugen. En dat snap ik ook. Maar ik heb niet zo’n talent voor mode. Ik koop zo vaak dingen die me in de winkel leuk lijken en als ik thuiskom slaat het als een tang op een varken. Te pofferig, te lijzig, te iemand anders.

Het ergst zijn de appjes met ongevraagde dresscodes, die ik soms krijg. Van die niet zo stille hints als: ‘Wij doen allemaal onze jurkjes aan hoor!’. Met een duimpje dat er vriendelijk en goedkeurend uitziet, maar dat voor mij voelt als een terechtwijzend vingertje. Dat ze tegen elkaar gezegd hebben: zeg even tegen die Liek dat ze iets netjes aandoet, anders komt ze weer in d’r spijkerbroek.

Ik kan doen alsof het me niet interesseert. Lekker dragen waar ik me comfortabel in voel. Maar als rasecht gevoelsmens en original pleaser comformeer ik me ook graag.

Dus ook bij de eerstvolgende sociale bijeenkomst, mijn Romeinse Boekenclub, doe ik mijn netste witte broek en bijpassend lichte zijden blouse aan. Maar daar aangekomen loop ik al meteen tegen een obstakel aan. Want mijn boekenclub komt bijeen aan de tuintafel van mijn vriendin, met uit houtblokken gehakte stoelen erbij, die nog een beetje vochtig zijn van de ochtenddauw.

Mijn witte broek roept heel hard nee, dus tegen de rug van de naar binnen verdwijnende vriendin roep ik: ‘Heb je ook iets van een kussentje?’. Ik voel me meteen een truttige zeur. In m’n spijkerbroek zou ik daar nooit om gevraagd hebben.

Maar het wordt nog erger.

Want gastvrouw A. heeft, naast robuuste houten zitblokken, ook een robuuste Cane Corso. Zeg maar een labrador op steroïden. Deze buitenhond draagt de hele tuin in zijn vacht en bek mee. Helaas voor mijn witte broek heeft hij ook de liefste ogen van de wereld, dus als hij naar me toe komt rennen, zak ik natuurlijk op mijn hurken en knuffel ik mijn grote vriend stevig.

Mijn kleding gilt het uit. Tevergeefs. De vlekkeloosheid sterft een snelle dood.

Maar het wordt nog erger.

Met mijn inmiddels beige broek neem ik weer plaats aan tafel, waar ik een vers vogelpoepje van een bord veeg. Het gesprek rolt ondertussen moeiteloos van de deugden van de echtgenoot naar – oh ironie – de witwaspraktijken van de Italiaanse mafia.

Dan wijst een vriendin naar mijn schouder. ‘Eh, Liek, dat vogelpoepje dat je net vond, zoiets zit nu ook op je blouse.’

En ja hoor, naast een bevlekte broek heb ik nu ook een niet meer zo lichte blouse aan.

‘Geeft niks,’ roep ik wanhopig en ik check de onbevlekte, charmante kledij van de andere dames. Zij houden niet zo van honden en dat is wel zo netjes.

Ik laat het los en geniet van de zon, de vogels, de stilte in het heuvelachtige landschap, de bergen in de verte, de in zout gebakken courgette en de verse lasagne. Als de door de Italiaanse hulp gebakken cakejes met witte kokosvlokken op tafel komen, vraagt A. of we het leuk vinden om het restant olijven uit haar boomgaard te helpen plukken.

Op dat moment weet ik het zeker: dit bezoek was een test.

Mijn gewonde witte broek slaakt een laatste wanhoopskreet, maar ik dans niet langer naar haar pijpen. Olijven plukken in een Italiaanse boomgaard is een item op mijn bucketlist, dus ik pak de grootste rieten mand die er is en sta al onder een olijfboom als de rest nog aan de koffie zit.

Ik trek aan takken die hun stoffige aanbaksel op mijn zijden mouwen lossen. De kwijlende hulk schuurt liefkozend zijn hondenlichaam tegen mijn benen. Vogels wijzen dreigend met hun cloaca in mijn richting.

En ik, ik krijg een inzicht uit de blauwe hemel.

Geluk hangt niet af van wat je aantrekt. Geluk hangt af van de mate waarin je je alles aantrekt.

Ofzoiets.

PS: Wil je meer van me lezen of zoek je nog een goed Sinterklaascadeau? Mijn boek is altijd een goed idee als het gaat om helpende gedachten, talenten en steunzolen!

Een ontroerende ontmoeting (Boekenmarktverhaal deel 2)

 

Als bij toverslag zwaaide de deftige voordeur open. Een man met een zomerse flaphoed vulde bijna de hele deuropening. Zijn dikke wollen trui stak vreemd af tegen de teenslippers aan zijn voeten.
‘Een zeer goede morgen. Mijn naam is Theodorus Bombarie en ik heet U van harte welkom in de Schijnwerper!’
Zijn handen bewogen op het ritme van de woorden, alsof hij een orkest dirigeerde. Tip kon haar ogen niet van die handen afhouden.
‘Dag mijnheer Bombarie!’ Helt stak zijn hand naar hem uit en de man pompte de arm van Helt heen en weer alsof hij verwachtte dat er water uit zou komen.
’Wees welkom in De Schijnwerper!’ Hij had een diep stemgeluid, als een operazanger. – uit ‘Het Land van Alles, Reisgids naar je Verborgen Talenten’

 

(Vervolg van Boekenmarktverhaal deel 1)

Op de boekenmarkt trekt buurman Theo Bombarie een stevig grijs kleed uit zijn gehavende rijdende boodschappentas. Vervolgens drapeert hij het over zijn kraamtafel alsof hij de tafel dekt voor Hare Majesteit de Koningin.

Vervolgens haalt hij stapels dunne boekjes tevoorschijn.

‘Wat verkoop je?’ vraag ik.

‘Ik ben dichter,’ zegt hij en de trots straalt aan alle kanten uit zijn grote lijf. ‘Ik geef dichtbundels van mezelf en van anderen uit en ik draag ze voor in gelegenheden in het hele land.’ Hij zwaait met zijn armen alsof hij in zo’n gelegenheid staat.

Ik hou nu al van ‘m.

De kraamvrouw heeft inmiddels haar rug naar ons toegedraaid. Johan Meesters – het pseudoniem van de dichter – is misschien wat te veel voor haar.

De dag zal nog uitdagender worden voor de arme vrouw, want na een paar uur verschijnt een vriend van Johan ten tonele: Julius Dreyfsandt zu Schlamm (I kid you not).

Julius is ook een dichter. En de mannen en ik delen broodjes en koffie en verhalen en we zijn beste vrienden voor een dag.

En dan verschijnt Mieke ten tonele.

Mieke – een schichtig uitziende vrouw van een jaar of zestig – loopt een paar keer langs, pakt dan mijn boek en aait over de kaft. Zonder me aan te kijken legt ze het boek weer neer en loopt ze door.

‘Helaas,’ zegt Johan.
‘Volgende keer beter’, zegt Julius.

Na een kwartier komt Mieke weer langs. Deze keer pakt ze het boek en bladert ze er aandachtig doorheen.

‘Het is een boek over je talenten, je gedachten en de mensen die je steunen,’ begin ik. Ik leg haar uit dat je in mijn boek op avontuur gaat met Helt en Tip en onderweg jezelf een beetje beter leert kennen. Ze knikt, alsof ze dat al weet. Zachtjes, alsof het breekbaar is, legt ze het boek terug en loopt door.

‘Helaas,’ zegt Johan.
‘Volgende keer beter,’ zegt Julius.

Een half uur later staat ze er weer. ‘Ik wil dit boek graag kopen,’ zegt ze. Ze overhandigt me het geld.

‘Wat leuk!’, zeg ik. Ik pak een boek voor haar en vraag: ‘Zal ik er iets voor je in schrijven?’
Ze mompelt iets. Ik versta de woorden ‘vroeger’ en ‘kind’.
‘Wat zeg je?’ vraag ik.
‘Dat ik dit boek jaren geleden had willen hebben. Al veel eerder.’ Tot mijn verbazing staan de tranen in haar ogen. Zelfs Johan en Julius vallen er stil van.

Het ontroert me. Er staat een grote houten marktkraam tussen ons in, dus ik probeer met mijn ogen de afstand tussen haar en mij kleiner te maken. Ik begrijp wat ze bedoelt, want ik schreef dit boek voor het kind dat ik zelf was. Ik schreef dit boek omdat ik het zelf zo goed had kunnen gebruiken vroeger.

‘Schrijf er maar voor Mieke in,’ zegt ze.

Ik wil er zoveel meer in zetten. Over hoeveel geluk ik haar gun. Over hoe graag ik haar wil helpen. Over hoe ik haar Steunzool wil zijn. Uiteindelijk schrijf ik alleen maar ‘Voor Mieke, met veel liefs van Liek.’ Want alles wat ik nog meer wil zeggen staat al in het boek.

Ze loopt weg met het boek stevig tegen haar borst gedrukt.

‘Wow,’ zegt Johan.
‘Wow,’ zegt Julius.
‘Ja,’ zeg ik.

Wat een topdag.

 

(Wil je jezelf, je kind, je oma, je kleinkind of je zus ook zo’n mooi boek cadeau geven? Op het heerlijk avondje of voor kerst? Lees hier meer over Het Land van Alles, Reisgids naar je verborgen talenten)