Tag: emigreren

‘Het universum bestaat niet uit atomen, maar uit kleine verhalen’ – Muriel Rukeyser

Het is woensdagochtend als ik op weg ben naar de verjaardagslunch van een vrouw die ik nog nooit heb ontmoet. Op de stoel naast me staat een tas met cadeautjes, spullen voor haar huis dat ik nog nooit heb gezien. Ik weet niet hoe ze eruitziet en of ze wel van geurkaarsen houdt.

Ze is de nieuwste aanwinst in ons clubje Nederlanders, hier in Rome. En vandaag is ze jarig en haar man is er niet. Of ik gezellig kom lunchen, er komen nog drie andere vrouwen uit haar wijk, die ik niet ken. En A., die ik dan weer wel goed ken.

En zo zitten A. en ik dan zomaar op een woensdag in een Ierse pub, te kletsen met een blonde Zweedse vamp die echt alles weet van iedereen. Met een mooie wilde Nederlandse, die op haar achttiende als au pair kwam en nooit meer wegging. En met een heel charmante Italiaanse stewardess.

De jarige lacht veel en hard en strooit met knuffels. Ik vind haar nu al leuk.

Als ik daar zo zit, midden op de dag met een glas witte wijn in mijn hand, waan ik me in een aflevering van ‘Sex in the City’. Maar dan de Italiaanse versie.

Want ondertussen worden er in rap Italiaans nieuwtjes uitgewisseld met de restauranteigenaren, wordt er per mobiel olijfolie besteld bij vrienden die net hebben laten persen en echt ‘de beste’ in de omgeving hebben, terwijl een ander per telefoon informeert over een huis dat te huur staat. Iemand heeft het over een feestje organiseren, verhalen van scheidingen en liefdes worden verteld, en het gesprek dwaalt af naar het onderwerp vertrouwen.

‘Ik ben gewoon heel naïef,’ zegt A. ‘Ik neem altijd aan dat anderen eerlijk zijn, omdat ik zelf ook nooit lieg.’

Daar twijfel ik geen moment aan bij haar. Wel denk ik meteen aan die ochtend, ik op mijn laptop, de hulp stofzuigend om me heen.

‘Ah, patattina!’ hoor ik haar naast me roepen. Ze aait voor de zoveelste keer mijn hond en vraagt alweer iets aan me. Ik zit nog met mijn hoofd in de laatste zin die ik aan het schrijven was.
‘Si,’ antwoord ik, naar haar opkijkend terwijl haar vraag in mijn hoofd nagonst. Als ik hem terugspeel realiseer ik me dat ze vroeg of Mikki weleens zwanger is geweest, wat dus echt niet zo is.
Maar ik heb al ‘ja’ gezegd. Ik voel me stom en dat is waarschijnlijk waarom ik doorjok.
‘Tre bambini, drie kindjes, due femmine e un maschio.’ Ik zeg het zonder blikken of blozen. ‘Twee vrouwtjes en een mannetje. Maar nu niet meer.’ En ik maak een schaarknipbeweging met mijn vingers.

Anyway.

De hele weg terug zing ik hard mee met de radio. Want ook ik kreeg bij de verjaardagslunch dus gewoon een hoop cadeautjes. Zoals de geur van geroosterde tomaten met een vleugje tijm en basilicum. De lach van de jarige toen ze haar deken voor de barre Romeinse winter uitpakte. Het warme licht van de najaarszon op het tentdoek boven ons.

Als je er echt op let, is de waarheid vaak veel mooier dan je kunt verzinnen.

Ik rij nú met een plasje naar de zwembaddokter,’ app ik een vriendin.

Als echte Romeinen ontvluchten we in juli de hitte van Rome. We gooien een emmer chloor in het zwembad en hopen er het beste van. Als we na een maand terugkomen, is het buiten 42,5 graden en is het water dat ons moet afkoelen groen.

Bedachtzaam loopt mijn man, gewapend met een teststrip, naar de met Italiaans marmer versierde badrand. Hij wrijft over zijn stoppelbaard en stroopt dan zijn mouw op tot boven zijn elleboog, om vervolgens de teststrip in het moeras te dippen. Als hij hem er weer uithaalt, kreunt hij. Het is niet goed. De chloor- en zuurwaarden zijn totaal uit balans, wat betekent dat bacteriën en andere nare organismen vrij spel hebben. Ons bad is ziek.

Gelukkig is thuisdokter Arno voorbereid. Hij bracht een paardenmiddel mee uit Amerika: drie flessen shocktherapie voor zwembaden.
‘Over een paar uur, hooguit een dag, zal het water weer blauw zijn. Alles wat het water ziek maakt zal in één keer doodgaan,’ bezweert hij mij. ‘Morgen zwemmen we weer.’

Maar de ziekmakers sterven niet. Het water is geen water meer, het is een gemuteerd groen monster geworden. Een monster dat immuun is voor chloor. Ons zwembad is de waterige versie van de Hulk, gevaarlijk en nou ja, groen dus.

‘Het komt wel goed,’ zegt mijn man. ‘We moeten geduld hebben.’

Maar de volgende dag gaat hij op reis en laat mij achter met een hittegolf en een ziek zwembad. Ik heb niet zoveel geduld en doe wat ik als moeder al talloze malen gedaan heb: ik rij met een plasje in een potje naar de zwembaddokter, oftewel het plaatselijke tuincentrum. Zij weten vast wel wat er mis is.

‘En?’ vraagt de vriendin. ‘Wat zeiden ze?’
‘Het is erger dan we dachten,’ app ik terug. ‘De enige oplossing is een transfusie. De helft van het water moet eruit.’

En zo klim ik, thuisgekomen, in de bak van de installatie die het water rondpompt. Terwijl ik de zweetdruppels van mijn voorhoofd veeg en de muggen van me afsla, zet ik kleppen dicht en open, druk op hendels en draai aan schakelaars.

En zo stroomt het zwembad langzaam leeg.

Als de bak halfleeg is, zet ik het infuus aan. Uit drie slangen stroomt nieuw water de groene smurrie in. Het duurt een dag, en als mijn man weer thuis is, is het bad weer bijna vol en iets lichter groen.

De mouw van de Man wordt weer opgerold en de met lichtgouden krulletjes behaarde arm gaat het groene water weer in. Het is nog steeds niet best en mijn thuisdokter dient meer medicijnen toe: liters vloeibare chloor en ph-verhoger. Daarna loopt hij dagenlang met een bruin ontbloot bovenlijf van pomp naar bad, van filter naar tuinslang en borstelt met lange halen urenlang de bodem. Ik kijk vanaf het ligbed intens toe.

Het groen verdwijnt, maar het blijft een troebele zooi. Talloze testjes wijzen uit dat het chloor het niet houdt. De algen blijven winnen. We testen, balanceren, vullen water bij, legen weer en blijven verliezen.

Twaalf dagen verstrijken, tot ik het niet meer kan aanzien.

‘We gaan het niet redden!’ roep ik op een ochtend. ’We moeten specialistische hulp inschakelen!’ Wanhopig trek ik aan zijn sterke arm, in een poging een eind te maken aan deze waanzin.
‘NOOIT!’, roept hij terug. ‘We moeten volhouden!’
Mijn hart breekt als hij mij voor het eerst van zijn leven van zich afschudt. Dan kijkt hij me diep in de ogen, en het is alsof ik recht in zijn ziel kijk.
‘Heb vertrouwen.’ Zijn stem klinkt hees. ‘Het komt echt wel goed.’

En inderdaad, op een mooie ochtend zien we de tegels op de bodem weer.

We winnen. Het water wordt helder en het chloorpeil stijgt. We kunnen het bijna niet geloven, maar na twee weken is het eindelijk zover. We kunnen weer zwemmen. Van blijdschap trekt Arno me in zijn armen en ik snuif zijn mannelijke after shave op. Als de dag zijn einde nadert, dobberen we eindelijk weer naast elkaar in het koele water.

‘Shocktherapie is geen product, het is een proces,’ zegt mijn zwembadfluisteraar, sippend aan een koud biertje terwijl hij bedachtzaam voor zich uitstaart. ‘Je denkt dat er shit in het water zit, maar het is het water zelf dat moet veranderen.’
Ik heb geen idee waar hij het over heeft, maar hij zegt het zo mooi.
‘Zoiets als de transformatie van de Hulk?’
Hij kijkt me aan, met een broeierige blik, en fluistert: ‘Ja, baby. Zoiets als de Hulk.’

Ik duik het blauwe water in om af te koelen.

Ik heb een diepgewortelde aversie tegen het praten over koetjes en kalfjes. Tegen het zeggen van zinnen die al miljoenen keren gezegd zijn.

‘Lekker weertje hè?’
‘Wat eet je vanavond?’
‘Het wordt een mooie dag zo te zien.’
‘Heet hè, die zon.’
‘Wat wordt het alweer vroeg donker hè?’

Ik weet dat dit soort gesprekken het smeermiddel van je sociale leven zijn. Maar ik ben er gewoon niet zo goed in. In tegenstelling tot Arno. Die kan het zelfs in het Italiaans. Stapt-ie uit de auto om een kilootje kersen te kopen bij een stalletje langs de weg, blijft-ie een kwartier weg. En maar zwaaien met z’n armen, en lachen en die verkoper die hem dan joviaal op zijn arm slaat. Nieuwe beste vrienden. En dan glijdt-ie met een glimlach weer naast me op de passagiersstoel, kilo kersen op zijn schoot.

‘Waar hád je het over?’
‘Oh gewoon, waar hij woont en waar ik woon en dat Rome leuk is.’

En dan is hij de gevierde man en ik de arrogante bitch. Maar ik wil het gewoon niet. Ik wil praten over de olifant in de kamer. Ik wil praten over hoe die man daar op straat achter dat stalletje terecht is gekomen. Wat zijn zijn dromen, hoe ziet hij de toekomst, wat vindt hij van de zin van het leven? Vraag dat maar eens in het Italiaans, terwijl je je autosleutels en je plastic zakje met kersen vasthebt en in je rugzakje graaft op zoek naar drie cent omdat hij geen wisselgeld heeft. Dus zeg ik maar niks. En bedank met mijn vriendelijkste glimlach voor de zakelijke transactie. Terwijl de man zich alweer heeft omgedraaid naar de volgende klant, die wél over het weer praat en zijn nieuwe beste vriend kan worden.

En zo loop ik al maanden met dooie puntjes. Want de kapper hè, dat is de broedplaats van de gezellige kleine praatjes. Toch moet ik eraan geloven, en ga met Arno mee naar zijn kapsalon.

Als we binnenkomen, zitten er veel mensen te wachten. Arno is niet onder de indruk.

‘Is Jessica er?’

Jessica is de bazin, en ze knipt nog zelden. De eerste keer dat mijn man hier was, kreeg hij haar per ongeluk persoonlijk achter zijn stoel. Bij gebrek aan de woorden voor lekker kort, knippen, stoer, en goddelijk, liet hij haar een foto van George Clooney zien. Het moet een schouwspel geweest zijn. Vijf Italiaanse kapsters en drie mannelijke die in rap Italiaans Arno, zijn kapsel, George Clooney en het feit dat hij piloot was bespraken. Gierend van de lach. En Arno had acht nieuwe vrienden. En een hernieuwde George Clooney-look.

En ook vandaag komt Jessica, speciaal voor haar beste vriend George, direct haar kantoor uitschrijden. Hij mag, in plaats van op de wachtstoelen, direct plaatsnemen voor de spiegel. Ik niet. Al wachtend kijk ik verveeld wat rond en doe de volgende observaties:

• Alle vrouwen zitten met een trieste blik met goudblonde verf in het haar naar zichzelf te staren.
• Tijdschriften en koffie worden niet verstrekt.
• Alle mannen die binnenkomen om geknipt te worden zien eruit alsof ze net bij de kapper vandaan komen.
• Kletsen is not done. De klant kijkt met een duckface in de spiegel en de kapper knipt in opperste concentratie wat in het wilde weg. Dit is duidelijk serious business.

Het ziet er gunstig uit voor mij. Geen small talk.

Ik word in een kimono gehesen en in een zak op mijn mouw wordt een briefje met mijn naam en gewenste behandeling gestopt. Mijn kapster neemt me mee naar de wasbakken en wast en masseert in alle rust, met cirkelende bewegingen, mijn hoofdhuid. De shampoo ruikt verdacht veel naar Zwitsal, en ik voel me veilig en geborgen.

Liefdevol kamt ze daarna mijn haren en loodst me vervolgens aan mijn arm naar de knipstoel. Daar zet ze drie knippen en gebaart dat ik moet gaan staan. Zo knipt ze de achterkant en duwt vervolgens zachtjes mijn hoofd naar voren en beneden. Daar sta ik dan, kijkend naar mijn bruine knieën, en ik snap het gebrek aan gesprek. Ik mag weer gaan zitten en voor ik het weet blokt het geblaas van de föhn alle mogelijkheid tot vriendelijk geklessebes.

En dan is het klaar.

Ik sta op en moet een best aanzienlijk bedrag betalen voor een hoofdwasje, vijf knippen en een stroom gebakken lucht. Mijn haar is steil en niet veel korter, maar de kapster lacht tevreden. Als ik samen met Arno de zaak uitstap, roept al het personeel tegelijk ciao, arriverderci of salve naar hem. Ik maakte nooit een kans.

De volgende dag lunchen we met vrienden. De tafel staat aan de rand van een idyllisch meer, waar kleine zeilbootjes overheen scheren. De wind waait ons haar door de war, de wijn geeft rode blosjes en het is zo ontzettend gezellig. We praten over onze dromen en verlangens, over jaloezie en angsten, over emigreren en over hoe dankbaar en gelukkig we zijn dat we op deze prachtige plek mogen wonen. Ik voel me helemaal in mijn element.

De Italiaanssprekenden onder ons worden vrienden met de ober en ik bewonder hen om het gemak waarmee ze in een paar zinnen verbinding kunnen maken. En ik vergeef mezelf.

Want ik vaar gewoon niet zo goed op de oppervlakkige wateren. Ik ben meer een diepzeeduiker.